Ni saꞌa Jesús ma ja ni ndukuaꞌa xtatila ma jiꞌin tiaka ma, te ni kanda ja ni ka jaa uꞌun mil tee
6
Nuu ni jinu sukan,
te kuaꞌan Jesús ma in‑ka yuꞌu mar Galilea ma,
te suni maa i kúu mar Tiberias ma.
2 Kuaꞌa xeen ñayii ka ndikin ya,
vaa ni ka jini i seña jiꞌin milagru ni yo saꞌa ya ma ja ni ka yo nduvaꞌa ñayii ka kuꞌu ma.
Jesús alimenta una multitud (Juan 6.1-15)
3 Sani te ni kaa Jesús ma in yuku,
te ni jinkoo ya jiꞌin tee ka ndikin ya ma.
4 Jâ ve kuyatni Viko Pascua ma ja ka saꞌa ñayii judío ma.
5 Te ndeꞌya Jesús ma,
te ni jini ya ja kuaꞌa ñayii ka ndikin ya ma,
te jiñaꞌa ya tee kúu Felipe ma:
―‍¿Ndenu jin kuaan o ndeyu jin kaa ndaka ñayii a?
―‍kúu ya jiñaꞌa ya.
6 Kovaa ni jiñaꞌa ya sukan‑ni,
sukan‑vaꞌa naxe ndakoneꞌe Felipe ma,
vaa Jesús ma,
jâ jini ya naxe saꞌa ya ma.
7 Te Felipe ma,
ni ndakoneꞌe de:
―‍Ni a uu cientu denario xtatila ma masu kanda ja jin kaa i vala vala ―‍kúu de jiñaꞌa de.
8 Te in‑ka tee ndikin ya ma,
nani de Andrés ma,
te ñani Simón Pedro ma kúu de.
Sani te jiñaꞌa de:
9 ―‍Yaꞌa iyo in suchi luluu,
te nevaꞌa i uꞌun xtatila cebada jiꞌin uu tiaka,
kovaa masu jakuu yaꞌa,
vaa kuaꞌa xeen ñayii kúu a ―‍kúu de jiñaꞌa de.
10 Jesús ma,
ni ndakoneꞌe ya:
―‍Jin kuñaꞌa ni ndaka ñayii a jin kunukoo i ―‍kúu ya jiñaꞌa ya,
vaa in nuu iyo kuaꞌa kuii kúu.
Te ni ka jinkoo i.
Visi uꞌun mil ja nani‑maa tee ma kúu.
11 Jesús ma,
ni tnii ya xtatila ma,
te ni ndakuan‑taꞌvi ya nuu Suꞌsi ma,
te ni waꞌa ya ñayii ka nukoo ma.
Suni sukan ni saꞌa ya jiꞌin tiaka ma,
ni waꞌa ya,
te ni ka jaa maa ñayii ma naxe ka kuni maa i ja jin kaa i ma.
12 Nuu jâ ni ka ndutu chii ñayii ma,
Jesús ma,
jiñaꞌa ya nuu tee ka ndikin ya ma:
―‍Jin ndaxtutu ni ndaka taꞌvi kuechi ni ka ndoo ma,
sukan‑vaꞌa masu jin xtivi o ―‍kúu ya jiñaꞌa ya.
13 Te ni ka ndaxtutu de,
te ni ndachitu uxi uu‑ka chika taꞌvi kuechi ja ni ka ndoo ja uꞌun xtatila cebada ma.
14 Ja ni ka jini ñayii ma milagru ni saꞌa Jesús ma,
te ka kaꞌan i:
―‍Ja ndaa kúu ja tee yaꞌa chi tee ndákaxtnuꞌu tnuꞌu ni waꞌa Suꞌsi ma kúu de.
Tee ka ndetu o ja kii de ñuu ñayivi a kúu de ―‍ka kuu i ka kaꞌan i.
15 Kovaa Jesús ma chi ni jinitnuni ya ja ka kuni i ja jin kueka i ya te jin koo i jiꞌin ya te jin saꞌa i ja ko kuu ya rey,
kovaa sani te ni keꞌen ya ichi,
te kuaꞌan ya ichi yuku ma,
sukan‑vaꞌa koo maa in‑ni ya ma.
Jesús ma, ni jika ya nuu ndute mar ma
16 Nuu ni kunee ma,
te tee ka ndikin Jesús ma,
ni ka nu koo de kuan koo de yuꞌu mar ma,
Jesús camina sobre el agua (Juan 6.16-22)
17 te ni ka ka koo de in nuu barcu,
sukan‑vaꞌa jin koo de ñuu Capernaum ma.
Te nani ka ndayaꞌa de nuu mar ma,
te ni kunee xeen ma.
Te ñatuu ndenda‑ka Jesús ma.
18 Sani te ni ndakanda ndute ma,
kuechi ja yiꞌi xeen kajin ma.
19 Nuu jâ ni kuu uꞌun iñu mil metro kuan koo de ma,
te ni ka jini de Jesús ma ja jika jika ya siki ndute ma kuan tuꞌva ya nuu barcu ma,
te ni ka yuꞌu xeen de.
20 Te jiñaꞌa ya:
―‍¡Má jin koyuꞌu ni!
¡Maa sa kúu!
―‍kúu ya jiñaꞌa ya.
21 Ni ka kutachi de,
te ni ka xndaa de ya ini barcu ma.
Sani te nunuu‑ni,
te ni ka kenda koo de ñuu nuu jin koo de ma.
Ñayii ma, ka ndanduku i Jesús ma
22 Kii xtnee ma,
te ñayii ka iyo in‑ka yuꞌu ndute ma,
ni ka jini i ja in‑nka‑ni barcu ma iyo,
te yukan kuan nu koo tee ka ndikin Jesús ma,
kovaa Jesús ma,
masu kuan noꞌo ya jiꞌin de ma.
El pan de vida (Juan 6.22-71)
23 Kovaa ni ka kenda koo‑ka barcu ñayii ñuu Tiberias ma yatni nuu ni ndakuan‑taꞌvi Jesús ma nuu Suꞌsi ma te ni waꞌa ya xtatila ni ka jaa ñayii ma.
24 Ja ni ka jini ñayii ma ja ñatuu‑ka na Jesús ma ni a tee ka ndikin ya ma ka iyo ma,
te suni ni ka ka koo ñayii ma nuu barcu ma,
te kuan koo i ichi ñuu Capernaum ma ka ndanduku i ya.
Jesús ma, ni kaxtnuꞌu ya ja sukan kúu xtatila ma kúu ya vaa saꞌa ya ja koteku o
25 Nuu ni ka kenda koo ñayii ma in‑ka yuꞌu mar ma,
te ni ka ndaniꞌi i Jesús ma,
te ni ka jikan‑tnuꞌu i ya:
―‍Teskuaꞌa,
¿na ora ve ndii ni yaꞌa?
―‍ka kuu i ka jiñaꞌa i.
26 Jesús ma,
jiñaꞌa ya:
―‍Ja ndaa ja ndaa kúu ja ka ndanduku ñaꞌa ni,
masu kuechi ja ni ka jini ni milagru ni saꞌa sa ma kúu chi kuechi ja ni ka jaa ni onde ni ka ndutu chii ni ma kúu.
27 Má jin satniñu ni siki ja ndeyu ndíꞌi ma,
suꞌva jin satniñu ni siki ja ndeyu masu ndiꞌi ma,
tnaꞌa ja saꞌa ja jin koteku ni ni‑kani ni‑jika ma,
tnaꞌa ja taa iya ni kenda ñayivi ñuu ñayivi a,
iya ni kaxtnuꞌu Yuva o Suꞌsi ma ja jin kandija ni ya ma ―‍kúu ya jiñaꞌa ya.
28 Te ni ka jikan‑tnuꞌu i:
―‍¿Nawa jin saꞌa sa,
sukan‑vaꞌa jin saꞌa sa ja kúni Suꞌsi ma?
―‍ka kuu i ka jiñaꞌa i.
29 Jesús ma,
ni ndakoneꞌe ya:
―‍Ja kúni Suꞌsi ma ja jin saꞌa ni kúu ja jin kandija ni maa sa ja kúu sa iya ni tetniñu ya ma ―‍kúu ya jiñaꞌa ya.
30 Te ni ka jikan‑tnuꞌu i:
―‍¿Na seña kaxtnuꞌu ni,
sukan‑vaꞌa jin kuni sa te jin kandija ñaꞌa sa?
¿Nde a ka kuu ja saꞌa ni?
31 Tnaꞌa o ñayii janaꞌa ma,
ni ka jaa i ja nani maná ma nuu masu nawa iyo kuiti ma,
sukan káꞌan tutu ndee tnuꞌu Suꞌsi ma:
“Suꞌsi ma,
ni waꞌa ya xtatila andivi ma ja ni ka jaa i ma” ―‍ka kuu i ka jiñaꞌa i.
32 Jesús ma,
ni ndakoneꞌe ya:
―‍Ja ndaa ja ndaa káꞌan sa ja masu Moisés ma kúu tee ni taa xtatila ni kuun andivi ma ja jin kaa ni ma,
kovaa vitna maa Yuva sa ma kúu iya táa xtatila ndija ni nuu andivi ma.
33 Te saña kúu xtatila ni nuu andivi ma ja táa Suꞌsi ma nuu ni a,
te saꞌa sa ja koteku ñayii ñuu ñayivi a ―‍kúu ya jiñaꞌa ya.
34 Te ka jiñaꞌa i:
―‍Señor,
taa taa‑ni ni xtatila yukan ma ―‍ka kuu i ka jiñaꞌa i.
35 Jesús ma,
jiñaꞌa ya:
―‍Saña kúu xtatila ja saꞌa ja jin koteku ni.
Nú na in ki tnaꞌa ñaꞌa te kandija ñaꞌa i,
masu ko kokon ko yichi kuiti i.
36 Kovaa sukan‑ni ni kaꞌan sa,
vaa ndijin,
visi jâ ni ka jini ñaꞌa ni,
kovaa masu ka kandija ñaꞌa ni.
37 Ndaka ñayii taa maa Yuva sa ma,
ki koo i nuu maa sa,
te ndaka ñayii ki koo nuu sa ma,
masu saxiko sa i.
38 Vaa saña chi ni nuu sa andivi ma,
kovaa masu vee sa ja saꞌa sa ja kúu ini maa sa ma chi vee sa ja saꞌa sa ja kúu ini maa Yuva sa ma,
iya ni tetniñu ñaꞌa ma.
39 Te ja kúu ini iya ni tetniñu ñaꞌa ma kúu ja másu ko skenaa sa ni‑in ñayii ja ni taa ya ma,
suꞌva ndaxteku sa i kivi ndiꞌi kivi a.
40 Vaa ja kúu ini Yuva sa ma kúu ja ndaka ñayii ka ndakunitnuni ñaꞌa i ja Saꞌya Suꞌsi ma kúu sa te Suꞌsi kúu sa te ka kandija ñaꞌa i ma,
jin koteku i ni‑kani ni‑jika.
Te ndaxteku sa i kivi ndiꞌi kivi a ―‍kúu ya jiñaꞌa ya.
41 Te chukan kúu ja tee judío ma,
ni ka kejaꞌa de ka kaꞌan ndevaꞌa de ja kuu ya ma,
kuechi ja ni kaꞌan ya ja xtatila ni nuu onde andivi ma kúu ya.
42 Te ka jiñaꞌa de:
―‍¿Te masu tee yaꞌa kúu Jesús saꞌya José ma?
Ndaka o ka jini yuva de ma jiꞌin siꞌi de ma.
¿Naxe kúu ja káꞌan de ja ni nuu de vee de onde andivi ma?
―‍ka kuu de ka kaꞌan de.
43 Sani te Jesús ma,
jiñaꞌa ya:
―‍¿Navaꞌa ka kaꞌan yuꞌu ka kaꞌan yuꞌu nuu tnaꞌa ni?
44 Kovaa ñatuu ni‑in ñayii kuu kii nuu sa a,
nú masu ja ki xsiaꞌa ñaꞌa maa Yuva sa ma iya ni tetniñu ñaꞌa ma,
te ndaxteku sa i kivi ndiꞌi kivi ma.
45 Nuu tutu ndee tnuꞌu tee ka ndakaxtnuꞌu tnuꞌu ni waꞌa Suꞌsi ma káꞌan:
“Suꞌsi ma kaxtnuꞌu nuu ndaka i.”
Chukan kúu ja ndaka ñayii kunisoꞌo ja káꞌan Yuva sa ma te kutuꞌva i ja káꞌan ya ma,
te kii i ki tuꞌva ñaꞌa i.
46 ’Masu na in ni jini Yuva sa ma chi maa in‑ni sa ja vee sa nuu Suꞌsi ma jini ya.
47 Ja ndaa ja ndaa káꞌan sa ja nú na in kándija ñaꞌa ma chi koteku i ni‑kani ni‑jika.
48 Saña kúu xtatila saꞌa ja jin koteku ni.
49 Tnaꞌa ni ñayii janaꞌa ma,
ni ka jaa i ja nani maná ma,
kovaa ni ka jiꞌi i,
50 te saña chi káꞌan sa siki maa sa ja kúu sa xtatila ni nuu onde andivi ma.
Nú na in na kaa chi masu kûu i.
51 Saña kúu xtatila téku ma ja ni nuu sa onde andivi ma.
Nú na in na kaa xtatila yaꞌa chi koteku i ni‑kani ni‑jika.
Te xtatila kuaꞌa sa a chi kuñu maa sa kúu,
te saꞌa sa ja jin koteku ndaka ñayii ñuu ñayivi a ―‍kúu ya jiñaꞌa ya.
52 Te tee judío ma,
ni ka kejaꞌa de ka tetnaꞌa ndi‑in ndi‑in de:
―‍¿Naxe kúu ja taa tee yaꞌa ja jin kaa o kuñu de a?
―‍ka kuu de ka kaꞌan de.
53 Jesús ma,
jiñaꞌa ya:
―‍Ja ndaa káꞌan sa ja jiniñuꞌu ja kuenda tnuꞌu ja jin kaa ni kuñu sa a ja kúu sa iya ni kii ñayivi ñuu ñayivi ya te kuenda tnuꞌu ja jin koꞌo ni niñi sa a,
sana kuu jin koteku ni.
54 Nú na in jaa kuñu sa a te jiꞌi i niñi sa a,
koteku i ni‑kani ni‑jika,
te saña chi ndaxteku sa i onde kivi ndiꞌi kivi ma.
55 Sukan kúu ndeyu ndija ma jiꞌin ndute ma ja saꞌa ja ka ndutu chii ñayii ma te ñatuu ka yichi‑ka i ma,
sukan saꞌa yikikuñu sa ya jiꞌin niñi sa a ini anua ñayii ma,
vaa ndúvaꞌa kuiti i te iyo sii ini i.
56 Nú na in jaa kuñu sa a te jiꞌi i niñi sa a,
téku i jiꞌin sa,
te iyo sa jiꞌin i.
57 Yuva sa ma ni tetniñu ñaꞌa,
te téku ya,
te ja maa ya ma,
te téku sa.
Te suni maa i kúu ja nú na in jaa kuñu sa a,
te ja maa sa,
te koteku i.
58 Ja káꞌan sa ya chi ja kuu maa sa kúu,
ja kúu sa xtatila ni nuu onde andivi ma.
Tnaꞌa xtatila yaꞌa chi masu inuu kúu i jiꞌin tnaꞌa ja nani maná ma ja ni ka jaa tnaꞌa ni ñayii janaꞌa ma.
Ni ka jaa i,
kovaa ni ka jiꞌi i.
Kovaa nú na in kaa xtatila káꞌan sa ya chi koteku i ni‑kani ni‑jika ―‍kúu ya jiñaꞌa ya.
59 Jesús ma,
ni kaxtnuꞌu ya tnuꞌu yaꞌa nuu ni ka ndututu i veñuꞌu Capernaum ma.
Tnuꞌu vii tnuꞌu vaꞌa Suꞌsi ma saꞌa ja jin koteku o ni‑kani ni‑jika
60 Ja ni ka jinisoꞌo i sukan ni kaxtnuꞌu ya ma,
kuaꞌa ñayii ka ndikin Jesús ma,
ka kaꞌan i:
―‍Tnaꞌa ja káꞌan de a chi yii xeen ja kandija o.
¿Na in kuu koninisoꞌo ja káꞌan de a?
―‍ka kuu i ka kaꞌan i.
61 Jesús ma,
ni jinitnuni ya ja ka kaꞌan ndevaꞌa i tnuꞌu ni kaꞌan ya ma,
te ni jikan‑tnuꞌu ya:
―‍¿Ja ni kaꞌan sa ma ñatuu ka jatna ini ni?
62 ¿Naxe ko kuu nuna jin kuni ni ja saña ja kúu sa iya ni kii ñayivi ñuu ñayivi a,
ndaa sa nuu ni iyo sa xiꞌna‑ka ma?
63 Vaa anua ñayii ma kúu ja saꞌa ja téku i ma,
te yikikuñu i ma chi masu ja kuatniñu kúu.
Te tnaꞌa tnuꞌu káꞌan sa a chi ja ka jiniñuꞌu ini anua ni a kúu,
vaa saꞌa i ja jin koteku ni.
64 Kovaa ka iyo nde ni ja ñatuu ka kandija ni ―‍kúu ya jiñaꞌa ya.
Vaa Jesús ma,
jâ jini ya onde xinañuꞌu ma nde in ka kuu ja ñatuu ka kandija i ya ma,
jiꞌin nde‑in kúu ja keꞌen‑suꞌva i ya ma.
65 Te ni kaꞌan tuku ya:
―‍Masu na‑in kuu kii nuu sa a,
nú masu ja maa Yuva sa ma ki xsiaꞌa ñaꞌa ―‍kúu ya káꞌan ya.
66 Sani te ora yukan kuaꞌa ñayii ka ndikin Jesús ma,
ni ka xndoo i ya,
te kuan koo i.
67 Jesús ma,
ni jikan‑tnuꞌu ya nuu ndi‑uxi uu tee ka ndikin ya ma:
―‍¿Suni ndijin,
jin koo tna ni ka kuni ni?
―‍kúu ya jiñaꞌa ya.
68 Simón Pedro ma,
ni ndakoneꞌe de:
―‍Señor,
¿nde in xi‑nuu jin koo sa?
Vaa tnuꞌu káꞌan ni a,
tnuꞌu saꞌa ja jin koteku sa ni‑kani ni‑jika kúu.
69 Saña ya chi jâ ni ka kandija ñaꞌa sa,
te ka jini sa ja ndijin kúu iya ii nuu Suꞌsi ma ―‍kúu de jiñaꞌa de.
70 Jesús ma,
ni ndakoneꞌe ya:
―‍Maa sa ni ndakaji ndi‑uxi uu ni a,
kovaa in ni chi tachi ma kúu ni ―‍kúu ya jiñaꞌa ya.
71 Ja ni kaꞌan Jesús ma sukan chi ni kaꞌan ya siki ja Judas saꞌya tee kúu Simón Iscariote ma,
vaa Judas ma keꞌen‑suꞌva ya ma,
visi in ndi‑uxi uu tee ni ka yo ndikin ya ma kúu de ma.